市场分析

项目动态

监管政策

比特币

Lainnya

Bài viết phân tích sự cạnh tranh giữa các blockchain lớp 1 (L1) như ETH, SOL và Bitcoin (BTC) với góc nhìn rằng BTC đang dần chiếm ưu thế. Với tổng vốn hóa thị trường crypto là 3,26 nghìn tỷ USD, BTC chiếm 55% (1,80 nghìn tỷ USD), trong khi các L1 chỉ chiếm 0,83 nghìn tỷ USD. Bài viết nhấn mạnh rằng khoảng 81% vốn đầu tư vào crypto đổ vào các tài sản được xem như tiền tệ hoặc có tiềm năng trở thành tiền tệ.

Các L1 được định giá chủ yếu dựa trên ba yếu tố: giá trị tiền tệ (monetary premium), giá trị kinh tế thực (REV) và nhu cầu bảo mật kinh tế. Tuy nhiên, dữ liệu cho thấy định giá L1 ngày càng phụ thuộc vào kỳ vọng về giá trị tiền tệ hơn là doanh thu thực tế. Từ năm 2021 đến 2025, thu nhập của các L1 (trừ TRON và Hyperliquid) giảm đáng kể, nhưng hệ số P/E lại tăng mạnh, từ 40 lên 536 lần.

So sánh hiệu suất từ cuối 2022, hầu hết L1 (như ETH, BNB) đều thua kém BTC, chỉ có SOL và XRP vượt trội, trong đó SOL vượt 87% nhờ tăng trưởng hệ sinh thái ấn tượng (TVL DeFi tăng 2.988%, phí giao dịch tăng 1.983%). Tuy nhiên, mức tăng trưởng khổng lồ này chỉ mang lại lợi nhuận nhỉnh hơn BTC một chút, cho thấy rào cản rất lớn để L1 cạnh tranh với BTC.

Kết luận, xu hướng này dự kiến tiếp tục trong đó BTC sẽ hấp thụ thêm thị phần từ các L1, do niềm tin vào giá trị tiền tệ của BTC ngày càng vững chắc, trong khi câu chuyện định giá của L1 ngày càng khó thuyết phục nếu không có tăng trưởng kinh tế thực.

<html><head></head><body>Tiêu đề gốc:Can L1s Compete Against BTC as Cryptomoney?Tác giả gốc: AvgJoesCrypto, MessariBiên dịch: DingDang, Odaily Planet Daily Lời biên tập: Gần đây, đối tác nổi tiếng của Dragonfly - Haseeb Qureshi đã đăng một bài viết dài từ chối chủ nghĩa hoài nghi và đón nhận tư duy theo cấp số nhân, một cách bất ngờ đã kéo cuộc thảo luận cộng đồng trở lại với vấn đề cốt lõi nhất: Giá trị của L1, rốt cuộc còn bao nhiêu? Nội dung dưới đây được trích từ "The Crypto Theses 2026" sắp phát hành của @MessariCrypto, do Odaily Planet Daily tổng hợp.<h3>Tiền mã hóa thúc đẩy toàn ngành</h3>Việc tập trung lại thảo luận vào bản thân "tiền mã hóa" là vô cùng quan trọng, bởi phần lớn vốn trong ngành crypto cuối cùng đều tìm kiếm sự tiếp xúc với "tài sản được tiền tệ hóa". Tổng vốn hóa thị trường crypto hiện tại là 3,26 nghìn tỷ USD, trong đó BTC chiếm 1,80 nghìn tỷ USD, tỷ lệ 55%. Trong số 1,45 nghìn tỷ USD còn lại, khoảng 0,83 nghìn tỷ USD tập trung vào các blockchain L1 công khai khác nhau. Nói cách khác, khoảng 2,63 nghìn tỷ USD, chiếm khoảng 81% toàn bộ thị trường, đã được đầu tư vào các tài sản mà thị trường đã coi là tiền tệ hoặc cho rằng có thể nhận được mức phụ phí tiền tệ trong tương lai.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/208a8390f2ea45f2abcf0f2169b1a628.jpg" alt=""></div>Trong bối cảnh này, cho dù bạn là nhà giao dịch, nhà đầu tư, người quản lý vốn hay nhà phát triển, việc hiểu thị trường trao hoặc rút lại mức phụ phí tiền tệ như thế nào là điều tối quan trọng. Trong ngành công nghiệp crypto, không có gì có thể thúc đẩy sự thay đổi định giá hơn việc thị trường có sẵn lòng coi một tài sản là "tiền tệ" hay không. Do đó, dự đoán những tài sản nào trong tương lai có thể giành được mức phụ phí tiền tệ gần như có thể nói là biến số quan trọng nhất khi xây dựng danh mục đầu tư.Cho đến nay, chúng ta chủ yếu tập trung vào BTC, nhưng cũng cần thảo luận về những tài sản L1 "có thể là hoặc không phải là tiền tệ" trong số 0,83 nghìn tỷ USD còn lại đó. Như đã đề cập trước đó, chúng tôi dự đoán trong vài năm tới, BTC sẽ tiếp tục hấp thuth thị phần từ vàng và các kho lưu trữ giá trị không chủ quyền khác. Nhưng điều này cũng đặt ra câu hỏi: Không gian cho L1 còn lại bao nhiêu? Khi thủy triều dâng, có phải mọi con thuyền (tài sản) đều nổi lên (được hưởng lợi)? Hay nói cách khác, trong quá trình BTC đuổi theo vàng, nó cũng sẽ hút đi một phần mức phụ phí tiền tệ từ các blockchain L1 công khai?<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/f03285af5bbc407cb06d71eb9d7fbc8b.jpg" alt=""></div>Để trả lời những câu hỏi này, trước tiên cần xem xét bối cảnh định giá L1 hiện tại. Bốn L1 hàng đầu về vốn hóa thị trường—ETH (3611,5 tỷ USD), XRP (1301,1 tỷ USD), BNB (1206,4 tỷ USD) và SOL (746,8 tỷ USD)—có tổng vốn hóa thị trường đạt 6865,8 tỷ USD, chiếm 83% toàn bộ phân khúc L1. Sau top 4 này, khoảng cách vốn hóa khá lớn (ví dụ: TRX là 266,7 tỷ USD), nhưng quy mô ở phần đuôi vẫn không nhỏ. Tổng vốn hóa thị trường của các L1 ngoài top 15 vẫn là 180,6 tỷ USD, chiếm 2% tổng vốn hóa L1.Quan trọng hơn, vốn hóa thị trường của L1 không đồng nghĩa với mức "phụ phí tiền tệ" thuần túy. Khung định giá cho L1 chủ yếu có ba loại:(i) Phụ phí tiền tệ (Monetary Premium)(ii) Giá trị kinh tế thực (Real Economic Value - REV)(iii) Nhu cầu an ninh kinh tế (Economic Security Demand)Do đó, vốn hóa thị trường của một dự án không chỉ được quyết định bởi yếu tố thị trường coi nó là tiền tệ.<h3>Thúc đẩy định giá L1 là phụ phí tiền tệ, không phải doanh thu</h3>Mặc dù tồn tại nhiều khung định giá khác nhau, thị trường ngày càng có xu hướng đánh giá L1 từ góc nhìn "phụ phí tiền tệ", thay vì góc độ "được thúc đẩy bởi doanh thu". Vài năm qua, tỷ lệ P/E tổng thể của tất cả các L1 có vốn hóa thị trường trên 1 tỷ USD về cơ bản được duy trì trong khoảng từ 150 đến 200 lần. Nhưng dữ liệu tổng thể này gây hiểu lầm, vì nó bao gồm TRON và Hyperliquid. Trong 30 ngày qua, TRX và HYPE đóng góp 70% doanh thu của nhóm này, nhưng chỉ chiếm 4% tổng vốn hóa thị trường.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/cdeb04f575234856b94e793f1b7a3e04.jpg" alt=""></div>Sau khi loại bỏ hai giá trị ngoại lai này, câu chuyện thực sự mới lộ diện. Mặc cho doanh thu tiếp tục giảm, định giá của L1 lại đang tăng lên. Tỷ lệ P/E điều chỉnh cho thấy một xu hướng tăng rõ rệt:· 30 tháng 11 năm 2021: 40 lần· 30 tháng 11 năm 2022: 212 lần· 30 tháng 11 năm 2023: 137 lần· 30 tháng 11 năm 2024: 205 lần· 30 tháng 11 năm 2025: 536 lầnNếu giải thích từ góc độ REV, có thể cho rằng thị trường đang định giá sự tăng trưởng doanh thu trong tương lai. Tuy nhiên, cách giải thích này không đứng vững, bởi trong cùng nhóm đó (vẫn loại trừ TRON và Hyperliquid), doanh thu của L1 gần như năm nào cũng giảm:· 2021: 12,33 tỷ USD· 2022: 4,89 tỷ USD (giảm -60% so với cùng kỳ)· 2023: 2,72 tỷ USD (giảm -44% so với cùng kỳ)· 2024: 3,55 tỷ USD (tăng +31% so với cùng kỳ)· 2025: Theo năm 1,70 tỷ USD (giảm -52% so với cùng kỳ)Theo quan điểm của chúng tôi, cách giải thích đơn giản và trực tiếp nhất là: Những định giá này chủ yếu được thúc đẩy bởi phụ phí tiền tệ, chứ không phải doanh thu hiện tại hay tương lai.<h3>L1 liên tục thể hiện kém hơn Bitcoin</h3>Nếu định giá của L1 chủ yếu được thúc đẩy bởi kỳ vọng của thị trường về mức phụ phí tiền tệ của chúng, thì câu hỏi tiếp theo là: Điều gì định hình nên kỳ vọng đó? Một cách đơn giản là so sánh hiệu suất giá của chúng với BTC. Nếu sự thay đổi của phụ phí tiền tệ chủ yếu phản ánh xu hướng của BTC, thì các tài sản này sẽ có hiệu suất tương tự "hệ số beta" của BTC; nếu phụ phí tiền tệ đến từ các yếu tố độc đáo riêng của mỗi L1, thì mối tương quan của chúng với BTC sẽ yếu hơn và hiệu suất cũng nên đặc thù hơn.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/f53285edc32a4b45adb030e18bd523e9.jpg" alt=""></div>Là đại diện cho L1, chúng tôi chọn mười token L1 hàng đầu về vốn hóa thị trường (loại trừ HYPE) và thống kê hiệu suất của chúng so với BTC kể từ ngày 1 tháng 12 năm 2022. Mười tài sản này chiếm khoảng 94% vốn hóa thị trường L1, có tính đại diện cao. Trong khoảng thời gian này, có tám tài sản có lợi nhuận tuyệt đối thua kém BTC, trong đó có sáu tài sản tụt hơn 40%. Chỉ có hai tài sản vượt trội hơn BTC: XRP và SOL. Nhưng lợi nhuận vượt trội của XRP chỉ là 3%, và xét rằng lịch sử của nó chủ yếu do dòng tiền từ nhà đầu tư cá nhân dẫn dắt, chúng tôi sẽ không diễn giải quá mức. Thực sự có lợi nhuận vượt trội đáng kể chỉ có SOL, vượt BTC 87%.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/d74e6fe0e9404026b756d99147dc2012.jpg" alt=""></div>Nhưng khi phân tích sâu hơn, có thể thấy sự "vượt trội" của SOL không mạnh mẽ như bề ngoài. Trong cùng thời kỳ SOL vượt BTC 87%, các yếu tố cơ bản của hệ sinh thái Solana bùng nổ theo cấp số nhân: DeFi TVL tăng 2.988%, phí giao dịch tăng 1.983%, khối lượng giao dịch DEX tăng 3.301%. Theo bất kỳ tiêu chuẩn hợp lý nào, quy mô hệ sinh thái Solana kể từ cuối năm 2022 đã mở rộng gấp 20 đến 30 lần, nhưng giá SOL tương ứng chỉ vượt BTC 87%.Xin hãy đọc lại câu này.Để đạt được lợi nhuận vượt trội thực sự đáng kể so với BTC, một L1 không cần hệ sinh thái tăng trưởng 200% hay 300%—mà nó cần tăng trưởng 2.000%-3.000%, chỉ để đạt được hiệu suất vượt trội vài chục phần trăm một cách khó khăn.Tổng hợp lại, đánh giá của chúng tôi là: Mặc dù thị trường vẫn đang định giá các L1 dựa trên kỳ vọng "có thể đạt được mức phụ phí tiền tệ trong tương lai", nhưng sự tự tin vào những kỳ vọng này đang âm thầm giảm xuống. Đồng thời, niềm tin của thị trường vào BTC với tư cách là "tiền mã hóa" và mức phụ phí tiền tệ của nó không hề lung lay, thậm chí có thể nói, lợi thế dẫn đầu giữa BTC và các L1 khác nhau đang không ngừng được mở rộng.Mặc dù bản thân tiền mã hóa không cần phí giao dịch hoặc doanh thu để hỗ trợ định giá, nhưng những chỉ số này lại cực kỳ quan trọng đối với L1. Khác với BTC, câu chuyện kể của L1 phụ thuộc vào việc xây dựng hệ sinh thái (ứng dụng, người dùng, thông lượng, hoạt động kinh tế, v.v.) để hỗ trợ giá trị token của nó. Tuy nhiên, nếu hệ sinh thái của một L1 đang cho thấy sự sụt giảm hàng năm (được phản ánh một phần bởi doanh thu và phí giao dịch giảm), thì nó sẽ mất đi lợi thế cạnh tranh duy nhất so với BTC. Không có tăng trưởng kinh tế thực, câu chuyện "tiền mã hóa" của nó sẽ ngày càng khó được thị trường chấp nhận.<h3>Nhìn về tương lai</h3>Nhìn về tương lai, chúng tôi không cho rằng xu hướng này sẽ đảo ngược vào năm 2026 hoặc lâu hơn nữa. Ngoại trừ một số ít trường hợp ngoại lệ có thể xảy ra, chúng tôi dự đoán phân khúc L1 sẽ tiếp tục mất thị phần, bị BTC thâu tóm thêm. Do định giá của chúng chủ yếu dựa vào kỳ vọng về mức phụ phí tiền tệ trong tương lai, khi thị trường dần xác định rằng BTC có lập luận mạnh mẽ nhất cho câu chuyện kể "tiền mã hóa" này, định giá của L1 sẽ không ngừng thu hẹp. Mặc dù BTC trong vài năm tới cũng sẽ phải đối mặt với thách thức, nhưng những vấn đề này vẫn còn quá xa vời, có quá nhiều biến số, không thể cung cấp sự hỗ trợ hiệu quả cho mức phụ phí tiền tệ của các L1 đối thủ.Đối với L1, ngưỡng chứng minh giá trị bản thân đã được nâng cao. Câu chuyện kể của chúng so với BTC không còn đủ hấp dẫn, và cũng không thể dựa vào sự cuồng nhiệt của thị trường để hỗ trợ định giá lâu dài. Thời đại mà câu chuyện "chúng tôi có thể trở thành tiền tệ trong tương lai" có thể nâng đỡ định giá cấp nghìn tỷ đang khép lại. Các nhà đầu tư giờ đây đã có dữ liệu mười năm để chứng minh: Mức phụ phí tiền tệ của L1 chỉ có thể duy trì khi hệ sinh thái có sự tăng trưởng cực đoan. Một khi tăng trưởng trì trệ, L1 sẽ tiếp tục thể hiện kém hơn BTC, và mức phụ phí tiền tệ cũng sẽ theo đó mà tan biến.</body></html>

Từ ETH đến SOL: Tại sao các L1 cuối cùng đều thua Bitcoin?

coinvoice

Sự kiện bắt đầu từ việc Jupiter Lend, một trong hai nền tảng cho vay hàng đầu trên Solana, bị chỉ trích vì quảng cáo tính năng "cách ly rủi ro" không chính xác. Trên thực tế, thiết kế của Jupiter Lend cho phép tái thế chấp tài sản, dẫn đến nguy cơ lây nhiễm chéo giữa các nhóm cho vay, khác với thông tin ban đầu.

Đối thủ Kamino đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ, cáo buộc Jupiter gây hiểu lầm cho người dùng và chặn công cụ chuyển đổi sang Jupiter Lend. Cộng đồng phản ứng trái chiều: một bên cho rằng Jupiter thiếu minh bạch, bên khác ủng hộ mô hình cân bằng giữa hiệu quả và rủi ro.

Multicoin, nhà đầu tư của Kamino, kịch liệt phê phán Jupiter, trong khi Quỹ Solana kêu gọi hai bên ngừng tranh cãi và tập trung phát triển thị trường. Nguyên nhân sâu xa đến từ cuộc cạnh tranh thị phần giữa hai giao thức trong bối cảnh thị trường suy giảm và nhạy cảm về rủi ro sau sự kiện tháng 10.

<html><head></head><body>Bài gốc | Odaily Planet Daily (@OdailyChina)Tác giả | Azuma (@azuma_eth)<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/02b4a861aa3649168edeeae85393a191.png" alt=""></div>Cuối tuần vừa qua, hai gã khổng lồ cho vay trên Solana là Jupiter Lend và Kamino đã "khai chiến" với nhau.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/99b23d4c8f6f4b8fafa448b7fc8c2ca5.png" alt=""></div><ul><li>Odaily chú thích: Số liệu từ Defillama cho thấy Jupiter và Kamino là hai giao thức có TVL cao nhất trong hệ sinh thái Solana hiện tại.</li></ul><h2>Nguyên nhân sự việc: Bài đăng bị Jupiter lặng lẽ xóa</h2>Nguyên nhân sự việc có thể bắt nguồn từ tháng 8 năm nay, khi Jupiter chính thức triển khai chiến dịch quảng bá cho sản phẩm cho vay Jupiter Lend trước khi ra mắt, đã nhiều lần nhấn mạnh sản phẩm cho vay này có đặc tính "cách ly rủi ro" (các bài đăng liên quan đã bị xóa), tức là các pool cho vay khác nhau sẽ không xảy ra lây nhiễm rủi ro chéo.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/32572b98bb2f4c8d866c323c021d8031.png" alt=""></div>Tuy nhiên, thiết kế thực tế của Jupiter Lend sau khi triển khai không phù hợp với nhận thức thông thường của thị trường về mô hình cách ly rủi ro. Theo quan niệm phổ biến của thị trường, một pool cho vay DeFi có thể được gọi là cách ly rủi ro là một cấu trúc pool cho vay thông qua cơ chế thiết kế để tách rủi ro của các tài sản hoặc thị trường khác nhau, ngăn chặn việc vỡ nợ của một tài sản duy nhất hoặc sự sụp đổ của một thị trường nào đó ảnh hưởng đến toàn bộ giao thức. Các đặc điểm chính của cấu trúc này bao gồm:<ul><li>Cách ly pool riêng biệt: Các loại tài sản khác nhau (như stablecoin, tài sản biến động, tài sản thế chấp NFT, v.v.) được phân bổ vào các pool cho vay độc lập, mỗi pool có tính thanh khoản, nợ và tham số rủi ro riêng biệt.</li><li>Cách ly tài sản thế chấp: Người dùng chỉ có thể sử dụng tài sản trong cùng một pool làm tài sản thế chấp để vay các tài sản khác, việc truyền dẫn rủi ro xuyên pool bị cắt đứt.</li></ul>Nhưng trên thực tế, Jupiter Lend được thiết kế hỗ trợ tái thế chấp (sử dụng lặp lại tài sản thế chấp đã gửi ở nơi khác trong giao thức) để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, điều này có nghĩa là các tài sản thế chấp được gửi vào kho bạc không hoàn toàn cách ly với nhau. Samyak Jain, đồng sáng lập Jupiter, giải thích rằng các pool cho vay của Jupiter Lend "theo một nghĩa nào đó" là bị cô lập vì mỗi pool có cấu hình, giới hạn, ngưỡng thanh lý, phí thanh lý, v.v. riêng, và cơ chế tái thế chấp chỉ để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn tốt hơn.Mặc dù Jupiter có giải thích chi tiết hơn trong tài liệu sản phẩm về Jupiter Lend so với nội dung quảng bá, nhưng khách quan mà nói, cụm từ "cách ly rủi ro" được đề cập trong quảng bá ban đầu của họ thực sự có sự chênh lệch so với nhận thức phổ biến của thị trường và có dấu hiệu gây hiểu lầm.<h2>Cuộc chiến bùng nổ: Kamino phát động tấn công</h2>Vào ngày 6 tháng 12, Marius Ciubotariu, đồng sáng lập Kamino, đã nhân cơ hội này đăng bài chỉ trích Jupiter Lend và chặn công cụ chuyển đổi từ Kamino sang Jupiter Lend.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/20eb1416bb514d2a9584ae6088a26bb1.png" alt=""></div>Marius tuyên bố: "Jupiter Lend liên tục tuyên bố rằng không có ô nhiễm chéo giữa các tài sản, điều đó hoàn toàn là vô lý. Trên thực tế, trong Jupiter Lend, nếu bạn gửi SOL và vay USDC, SOL của bạn sẽ được cho những người dùng khác sử dụng JupSOL, INF để vay vòng lại, bạn sẽ chịu mọi rủi ro từ việc các khoản vay vòng này sụp đổ hoặc tài sản bị sụp đổ. Không có biện pháp cách ly nào ở đây, tồn tại sự lây nhiễm chéo hoàn toàn, điều này trái ngược với quảng cáo và những gì mọi người được thông báo...... Trong lĩnh vực tài chính truyền thống (TradFi) và tài chính phi tập trung (DeFi), thông tin về việc tài sản thế chấp có được tái thế chấp hay không, có tồn tại rủi ro lây nhiễm hay không, v.v. đều là thông tin quan trọng, phải được tiết lộ rõ ràng, và không ai nên đưa ra giải thích mơ hồ về điều này."Sau đợt tấn công từ phía Kamino, cuộc thảo luận xoay quanh thiết kế sản phẩm của Jupiter Lend nhanh chóng làm bùng nổ cộng đồng. Một số đồng ý rằng Jupiter có liên quan đến quảng cáo gây hiểu lầm — ví dụ: Giám đốc điều hành của Penis Ventures, 8bitpenis.sol, đã giận dữ chỉ trích Jupiter ngay từ đầu đã công khai nói dối, lừa dối người dùng; một số khác cho rằng mô hình thiết kế của Jupiter Lend vừa đảm bảo an toàn vừa hiệu quả, cuộc tấn công của Kamino chỉ vì cạnh tranh thị trường, động cơ không trong sáng — ví dụ: KOL nước ngoài letsgetonchain cho biết: "Thiết kế của Jupiter Lend có thể đạt được hiệu quả vốn của mô hình pool vốn, đồng thời có được khả năng quản lý rủi ro nhất định của các giao thức cho vay mô-đun...... Kamino không thể ngăn mọi người chuyển sang công nghệ tốt hơn."Dưới áp lực nặng nề, phía Jupiter đã lặng lẽ xóa các bài đăng ban đầu, nhưng điều này lại gây ra FUD (Fear, Uncertainty, Doubt - Sợ hãi, Không chắc chắn, Nghi ngờ) trên quy mô lớn hơn. Sau đó, Kash Dhanda, Giám đốc điều hành của Jupiter, cũng lên tiếng thừa nhận rằng nhóm trước đây đã tuyên bố trên mạng xã hội về "rủi ro lây nhiễm bằng không" của Jupiter Lend là không chính xác, và xin lỗi vì lẽ ra nên đưa ra tuyên bố điều chỉnh đồng thời với việc xóa bài.<h2>Mâu thuẫn cốt lõi: Định nghĩa về "cách ly rủi ro"</h2>Tổng hợp thái độ đối lập trong cộng đồng hiện tại, sự chia rẽ về bản chất dường như nằm ở các định nghĩa khác nhau về cụm từ "cách ly rủi ro" giữa các nhóm khác nhau.Theo quan điểm của Jupiter và những người ủng hộ, "cách ly rủi ro" không phải là một khái niệm hoàn toàn tĩnh, trong đó có thể có một không gian thiết kế nhất định. Jupiter Lend mặc dù không phải là mô hình cách ly rủi ro theo nhận thức thông thường, nhưng cũng không thuộc mô hình pool vốn hoàn toàn mở, mặc dù dùng chung một tầng thanh khoản chung cho phép tái thế chấp, nhưng mỗi pool cho vay đều có thể được cấu hình độc lập, có hạn mức tài sản, ngưỡng thanh lý, phí thanh lý riêng.Trong khi đó, theo quan điểm của Kamino và những người ủng hộ, bất kỳ sự cho phép nào đối với việc tái thế chấp đều là sự phủ nhận hoàn toàn đối với "cách ly rủi ro", và với tư cách là nhà phát triển dự án, không nên sử dụng các tiết lộ mơ hồ và quảng cáo sai sự thật để lừa dối người dùng.<h2>Ý thức cấp cao: Kẻ thổi lửa, người dập lửa</h2>Ngoài tranh cãi giữa hai bên và trong cộng đồng, một điểm đáng chú ý khác trong cuộc tranh cãi này là thái độ của nhiều bên có ý thức cấp cao trong hệ sinh thái Solana.Đầu tiên là quỹ đầu tư mạo hiểm Multicoin, có tiếng nói lớn nhất (có vẻ không cần thêm) trong hệ sinh thái Solana. Là nhà đầu tư của Kamino, đối tác Multicoin Tushar Jain đã trực tiếp đăng bài chất vấn Jupiter "ngu ngốc hoặc xấu xa, nhưng dù là khả năng nào cũng không thể tha thứ" — khách quan mà nói, phát ngôn của ông đã làm trầm trọng thêm cuộc tranh cãi này ở một mức độ lớn.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/cb2df69f2829407eb8f7d6ca38675387.png" alt=""></div>Tushar nói: "Có hai cách giải thích có thể cho tranh cãi xung quanh Jupiter Lend. Một là đội ngũ Jupiter thực sự không hiểu ý nghĩa của tài sản thế chấp bị cô lập. Cách xử lý tài sản thế chấp là tham số rủi ro quan trọng nhất trong giao thức cho vay. Nếu họ thậm chí không hiểu nguyên tắc cốt lõi này của thị trường cho vay, thì còn điều gì khác mà họ không nắm rõ? Năng lực chuyên môn của họ có đủ để yên tâm gửi tiền không? Đối với một giao thức cho vay, việc không hiểu ý nghĩa của tài sản thế chấp bị cô lập là hoàn toàn không thể tha thứ. Khả năng khác là, đội ngũ Jupiter không thiếu năng lực, mà chủ động diễn giải sai phần cốt lõi của giao thức của họ, để đánh lừa người dùng và thu hút tiền gửi."Rõ ràng, động cơ của Tushar rất rõ ràng, đó là nhân cơ hội này cố gắng hết sức để giúp Kamino tấn công đối thủ cạnh tranh. Một phát ngôn quan trọng khác của ý thức cấp cao đến từ Quỹ Solana. Là hệ sinh thái mẹ, Solana rõ ràng không muốn thấy hai ứng viên nòng cốt trong hệ sinh thái của mình đối đầu quá mức, dẫn đến toàn bộ hệ sinh thái rơi vào tình trạng hao tổn nội bộ.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/be0c11a79c554c16aa3981da58aa2002.png" alt=""></div>Chiều ngày hôm qua, Lily Liu, Chủ tịch Quỹ Solana, đã đăng bài trên nền tảng X kêu gọi hai dự án và hòa giải rằng: "Yêu các bạn. Nhìn chung, quy mô thị trường cho vay của chúng ta hiện tại vào khoảng 5 tỷ USD, trong khi quy mô hệ sinh thái Ethereum lớn gấp khoảng 10 lần. Còn thị trường tài sản thế chấp tài chính truyền thống thì còn lớn hơn con số đó gấp vô số lần. Chúng ta có thể chọn tấn công lẫn nhau, nhưng cũng có thể chọn đặt tầm nhìn xa hơn — đầu tiên cùng nhau giành thị phần từ toàn bộ thị trường crypto, sau đó cùng nhau tiến vào không gian rộng lớn của tài chính truyền thống.Tóm lại đơn giản là — đừng cãi nhau nữa, cãi nhau nữa thì Ethereum sẽ được lợi đấy!<h2>Logic đằng sau, Cuộc chiến giữa các gã khổng lồ cho vay trên Solana</h2>Tổng hợp dữ liệu phát triển của Jupiter Lend và Kamino cùng môi trường thị trường, cuộc tranh cãi này mặc dù nổ ra đột ngột, nhưng dường như lại là một cuộc va chạm tất yếu chỉ là vấn đề thời gian.Một mặt, Kamino (màu đỏ trong biểu đồ dưới) từng lâu nay chiếm vị trí đầu tàu cho vay trong hệ sinh thái Solana, nhưng Jupiter Lend (màu xanh trong biểu đồ dưới) kể từ khi ra mắt đã chiếm một phần thị phần lớn, trở thành đối tượng thách thức duy nhất trong hệ sinh thái Solana hiện tại có thể khiêu chiến với Kamino.<div><img style="max-width:100%;overflow:hidden;" src="https://d1x7dwosqaosdj.cloudfront.net/images/2025-12/c6c7a57a5ffb496bb5b34986c87baf5a.png" alt=""></div>Mặt khác, kể từ sau cuộc bán tháo lớn ngày 11 tháng 10, tính thanh khoản thị trường thắt chặt mạnh, TVL tổng thể của hệ sinh thái Solana liên tục giảm; thêm vào đó là nhiều dự án liên đới vỡ nợ khiến thị trường DeFi cực kỳ nhạy cảm với "an toàn".Khi môi trường thị trường tốt, nguồn vốn tăng trưởng dồi dào, Jupiter Lend và Kamino từng tương đối hòa thuận, bởi cả hai đều có lợi nhuận, và có vẻ như sẽ chỉ kiếm được ngày càng nhiều...... Nhưng khi thị trường chuyển sang trạng thái cạnh tranh nội bộ, mối quan hệ cạnh tranh giữa hai bên cũng trở nên căng thẳng hơn, và vấn đề an toàn lại chính là điểm tấn công hiệu quả nhất tại thời điểm hiện tại — ngay cả khi Jupiter Lend chưa từng xảy ra sự cố an ninh trong lịch sử, nhưng chỉ cần có dấu hiệu nghi ngờ trong thiết kế cũng đủ để gây ra cảnh giác cho người dùng.Có lẽ trong mắt Kamino, hiện tại chính là cơ hội tuyệt vời để gây tổn thất nặng nề cho đối thủ.</body></html>

# Bài viết Liên quan Hệ sinh thái

Từ ETH đến SOL: Tại sao các L1 cuối cùng đều thua Bitcoin?

Hai gã khổng lồ cho vay trên Solana căng thẳng, Quỹ Solana ra mặt hòa giải

Danh mục Phổ biến

Thẻ Nổi bật